Matura 2011: Angielski. Odpowiedzi (klucz) oraz arkusz z pytaniami znajdziesz w tym artykule. Ponad cztery i pół tysiąca maturzystów z województwa podlaskiego będzie zdawać w piątek język 2011 trwa. Blisko 400 tys. maturzystów z ponad 8 tys. szkół ponadgimnazjalnych w Polsce przystąpiło do egzaminu dojrzałości. W piątek będą zdawali Język muszą przystąpić do trzech egzaminów pisemnych - z języka polskiego, matematyki i języka obcego nowożytnego. Wybrać można między: językiem angielskim, francuskim, hiszpańskim, niemieckim, rosyjskim lub włoskim. Odpowiedzi (klucz) i arkusz z pytaniami do matury 2011 z języka angielskiego opublikujemy po zakończonym egzaminie w tym z tych przedmiotów są obowiązkowe na poziomie podstawowym. Chętni mogą je zdawać także na poziomie ODPOWIEDZI MATURY Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO - - - - - DZadanie - - - - - FZadanie - - - - - CZadanie - - - - - - - GZadanie - - - - - - FZadanie - - - - - - - AZadanie 7Przykładowa wiadomość:Hi Peter,I'm really sorry, but I can't visit you in England as we planned. Unfortunately, I've lost my documents recently and I can't buy the plane ticket without them. I'll get new documents in about three weeks. Maybe I could come to you at the beginning of June if you don't have any other hope to see you soon,XYZZadanie 8Pamiętaj o zwrotach grzecznościowych i formie listu, na przykładDear Tom,Tank you for your last letter. I'm so happy that you can come to me for the whole week. There are so many things to do in my city. I can't wait to see you!The weather is nice so you don't have to take any warm clothes. But don't forget about comfortable shoes and some smart clothes because I want to organise a party when you come. Can you tell me what day would be the best for you to have the party? I'm thinking of organising it in an old factory that is now a pub. The interior looks great. Everything inside is in the red brick and you can find there pieces of old machines. What do you think about it?By the way, could you bring me the book that I left at your home when I visited you? I'll be waiting for you at the you soon,XYZUWAGA WAŻNE - odpowiedzi prosimy porównywać z testem dostępnym w linku powyżejMatura 2011: Angielski. Odpowiedzi, arkusz, pytania, kluczZ danych CKE, wynika, że najczęściej wybieranym przez maturzystów językiem obcym jest angielski - chce go zdawać 4/5 przystępujących do inaczej jest wśród maturzystów z województwa podlaskiego. Język angielski na maturze 2011 wybrało ponad cztery i pół tysiąca naszych wszystkich po zakończonym egzaminie przygotujemy arkusz z pytaniami i e-wydanie »

Szybka nawigacja do zadania numer: 5 10 15 20 25 30 .Wskaż nierówność, którą spełnia liczba \(\pi \) A.\( |x+1|>5 \) B.\( |x-1|\lt 2 \) C.\( \left |x+\frac{2}{3} \right |\le 4 \) D.\( \left |x-\frac{1}{3} \right |\ge 3 \) CPierwsza rata, która stanowi \(9\%\) ceny roweru, jest równa \(189\) zł. Rower kosztuje A.\( 1701 \) zł B.\( 2100 \) zł C.\( 1890 \) zł D.\( 2091 \) zł BWyrażenie \(5a^2-10ab+15a\) jest równe iloczynowi A.\( 5a^2(1-10b+3) \) B.\( 5a(a-2b+3) \) C.\( 5a(a-10b+15) \) D.\( 5(a-2b+3) \) BUkład równań \(\begin{cases} 4x+2y=10\\ 6x+ay=15 \end{cases} \) ma nieskończenie wiele rozwiązań, jeśli A.\( a=-1 \) B.\( a=0 \) C.\( a=2 \) D.\( a=3 \) DRozwiązanie równania \(x(x+3)-49=x(x-4)\) należy do przedziału A.\( (-\infty ,3) \) B.\( (10,+\infty ) \) C.\( (-5,-1) \) D.\( (2,+\infty ) \) DNajmniejszą liczbą całkowitą należącą do zbioru rozwiązań nierówności \(\frac{3}{8}+\frac{x}{6}\lt \frac{5x}{12}\) jest A.\( 1 \) B.\( 2 \) C.\( -1 \) D.\( -2 \) BWskaż, który zbiór przedstawiony na osi liczbowej jest zbiorem liczb spełniających jednocześnie następujące nierówności: \(3(x - 1)(x - 5) \le 0\) i \(x > 1\). CWyrażenie \(\log_4(2x - 1)\) jest określone dla wszystkich liczb \(x\) spełniających warunek A.\( x\le \frac{1}{2} \) B.\( x>\frac{1}{2} \) C.\( x\le 0 \) D.\( x>0 \) BDane są funkcje liniowe \(f(x)=x-2\) oraz \(g(x)=x+4\) określone dla wszystkich liczb rzeczywistych \(x\). Wskaż, który z poniższych wykresów jest wykresem funkcji \(h(x)=f(x)\cdot g(x)\) AFunkcja liniowa określona jest wzorem \(f(x) = -\sqrt{2}x + 4\). Miejscem zerowym tej funkcji jest liczba A.\( -2\sqrt{2} \) B.\( \frac{\sqrt{2}}{2} \) C.\( -\frac{\sqrt{2}}{2} \) D.\( 2\sqrt{2} \) DDany jest nieskończony ciąg geometryczny \((a_n)\), w którym \(a_3=1\) i \(a_4=\frac{2}{3}\). Wtedy A.\( a_1=\frac{2}{3} \) B.\( a_1=\frac{4}{9} \) C.\( a_1=\frac{3}{2} \) D.\( a_1=\frac{9}{4} \) DDany jest nieskończony rosnący ciąg arytmetyczny \((a_n)\) o wyrazach dodatnich. Wtedy A.\( a_4+a_7=a_{10} \) B.\( a_4+a_6=a_3+a_8 \) C.\( a_2+a_9=a_3+a_8 \) D.\( a_5+a_7=2a_8 \) CKąt \(\alpha \) jest ostry i \(\cos \alpha =\frac{5}{13}\). Wtedy A.\( \sin \alpha =\frac{12}{13} \) oraz \(\operatorname{tg} \alpha =\frac{12}{5}\) B.\( \sin \alpha =\frac{12}{13} \) oraz \(\operatorname{tg} \alpha =\frac{5}{12}\) C.\( \sin \alpha =\frac{12}{5} \) oraz \(\operatorname{tg} \alpha =\frac{12}{13}\) D.\( \sin \alpha =\frac{5}{12} \) oraz \(\operatorname{tg} \alpha =\frac{12}{13}\) AWartość wyrażenia \(\frac{\sin^2 38^\circ +\cos^2 38^\circ -1}{\sin^2 52^\circ +\cos^2 52^\circ +1}\) jest równa A.\( \frac{1}{2} \) B.\( 0 \) C.\( -\frac{1}{2} \) D.\( 1 \) BW prostopadłościanie \(ABCDEFGH\) mamy: \(|AB| = 5, |AD| = 4, |AE| = 3\). Który z odcinków \(AB, BG, GE, EB\) jest najdłuższy? A.\( AB \) B.\( BG \) C.\( GE \) D.\( EB \) CPunkt \(O\) jest środkiem okręgu. Kąt wpisany \(\alpha \) ma miarę A.\( 80^\circ \) B.\( 100^\circ \) C.\( 110^\circ \) D.\( 120^\circ \) BWysokość rombu o boku długości \(6\) i kącie ostrym \(60^\circ\) jest równa A.\( 3\sqrt{3} \) B.\( 3 \) C.\( 6\sqrt{3} \) D.\( 6 \) AProsta \(k\) ma równanie \(y=2x-3\). Wskaż równanie prostej \(l\) równoległej do prostej \(k\) i przechodzącej przez punkt \(D\) o współrzędnych \((-2,1)\). A.\( y=-2x+3 \) B.\( y=2x+1 \) C.\( y=2x+5 \) D.\( y=-x+1 \) CStyczną do okręgu \((x - 1)^2 + y^2 - 4 = 0\) jest prosta równaniu A.\( x=1 \) B.\( x=3 \) C.\( y=0 \) D.\( y=4 \) BPole powierzchni całkowitej sześcianu jest równe \(54\). Długość przekątnej tego sześcianu jest równa A.\( \sqrt{6} \) B.\( 3 \) C.\( 9 \) D.\( 3\sqrt{3} \) DObjętość stożka o wysokości \(8\) i średnicy podstawy \(12\) jest równa A.\( 124\pi \) B.\( 96\pi \) C.\( 64\pi \) D.\( 32\pi \) BRzucamy dwa razy symetryczną sześcienną kostką do gry. Prawdopodobieństwo otrzymania sumy oczek równej trzy wynosi A.\( \frac{1}{6} \) B.\( \frac{1}{9} \) C.\( \frac{1}{12} \) D.\( \frac{1}{18} \) DUczniowie pewnej klasy zostali poproszeni o odpowiedź na pytanie: „Ile osób liczy twoja rodzina?” Wyniki przedstawiono w tabeli: Liczba osób w rodzinie Liczba uczniów \(3\) \(6\) \(4\) \(12\) \(x\) \(2\) Średnia liczba osób w rodzinie dla uczniów tej klasy jest równa \(4\). Wtedy liczba \(x\) jest równa A.\( 3 \) B.\( 4 \) C.\( 5 \) D.\( 7 \) DRozwiąż nierówność \(3x^2-10x+3\le 0\).\(x\in \left\langle \frac{1}{3}; 3 \right\rangle \)Uzasadnij, że jeżeli \(a + b = 1\) i \(a^2 + b^2 = 7\), to \(a^4 + b^4 = 31\).Na rysunku przedstawiono wykres funkcji \(f\). Odczytaj z wykresu i zapisz: zbiór wartości funkcji \(f\),przedział maksymalnej długości, w którym \(f\) jest \(\langle -2;3 \rangle \) b) \(\langle -2;2 \rangle \)Liczby \(x, y, 19\) w podanej kolejności tworzą ciąg arytmetyczny, przy czym \(x+y=8\). Oblicz \(x\) i \(y\).\(x=-1\), \(y=9\)Kąt \(\alpha \) jest ostry i \(\frac{\sin \alpha }{\cos \alpha }+\frac{\cos \alpha }{\sin \alpha }=2\). Oblicz wartość wyrażenia \(\cos \alpha \cdot \sin \alpha \).\(\frac{1}{2}\)Dany jest czworokąt \(ABCD\), w którym \(AB \parallel CD\). Na boku \(BC\) wybrano taki punkt \(E\), że \(|EC|=|CD|\) i \(|EB|=|BA|\). Wykaż, że kąt \(AED\) jest zbioru liczb \(\{1 ,2, 3,..., 7\}\) losujemy kolejno dwa razy po jednej liczbie ze zwracaniem. Oblicz prawdopodobieństwo wylosowania liczb, których suma jest podzielna przez \(3\).\(\frac{16}{49}\)Okrąg o środku w punkcie \(S=(3,7)\) jest styczny do prostej o równaniu \(y=2x-3\). Oblicz współrzędne punktu styczności.\(\left(\frac{23}{5}; \frac{31}{5}\right)\)Pewien turysta pokonał trasę \(112\) km, przechodząc każdego dnia tę samą liczbę kilometrów. Gdyby mógł przeznaczyć na tę wędrówkę o \(3\) dni więcej, to w ciągu każdego dnia mógłby przechodzić o \(12\) km mniej. Oblicz, ile kilometrów dziennie przechodził ten turysta.\(28\) kmPunkty \(K\), \(L\) i \(M\) są środkami krawędzi \(BC\), \(GH\) i \(AE\) sześcianu \(ABCDEFGH\) o krawędzi długości \(1\) (zobacz rysunek). Oblicz pole trójkąta \(KLM\). \(\frac{3\sqrt{3}}{8}\)

Reakcja A + 2B ⇄ C przebiega w temperaturze T według równania kinetycznego v = k · cA · cB2 . Początkowe stężenie substancji A było równe 2 mol · dm−3 , a substancji B było równe 3 mol · dm−3 . Szybkość początkowa tej reakcji była równa 5,4 mol · dm−3 · s−1 . a) Oblicz stałą szybkości reakcji w temperaturze T, wiedząc, że dla reakcji przebiegającej według równania kinetycznego v = k·cA·cB2 stała szybkości k ma jednostkę: mol−2 · dm6 · s−1 . b) Korzystając z powyższych informacji, oblicz szybkość reakcji w momencie, gdy przereaguje 60% substancji A. Wynik podaj z dokładnością do czwartego miejsca po przecinku. Korzystanie z informacji Zastosowanie równania kinetycznego do obliczeń związanych z szybkością reakcji ( a) (0–1) Przykład poprawnego rozwiązania v=k·cA·cB2 ⇒ k=vcA·cB2 ⇒k=5,4 mol·dm–3·s–12 mol·dm–3·32 mol2·dm–6=0,3 mol–2·dm6·s–1 lub k=5,4 moldm3·s2moldm3·(3moldm3)2=0,3dm6mol2·s 1 p. – poprawne obliczenie i podanie wartości stałej szybkości reakcji we właściwych jednostkach 0 p. – inny wynik lub popełnienie błędów w działaniach na jednostkach lub brak rozwiązania b) (0–2) Przykład poprawnego rozwiązania cA = cA – cA·0,6 = 2 – 2 ·0,6 = 0,8 (mol · dm−3 ) z równania reakcji wynika, że 1 mol A reaguje z 2 molami B przereagowało: 1,2 mola A i 2,4 mola B cB = 3 – 2,4 = 0,6 (mol · dm−3 ) v = k ⋅cA ⋅ c2B v = 0,3 · 0,8 · 0,62 = 0,0864 mol · dm−3 · s−1 lub 8,64·10–2 mol · dm−3 · s−1 lub v=0,3dm6mol2·s·0,8moldm3·(0,6moldm3)2=0,0864moldm 3·s 2 p. – zastosowanie poprawnej metody obliczenia szybkości reakcji, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku z właściwą dokładnością, poprawnym zaokrągleniem i w prawidłowych jednostkach Uwaga 1: Jeżeli zdający w części a) zadania błędnie obliczy wartość stałej szybkości reakcji i zastosuje ją do rozwiązania części b), to rozwiązanie części b) ocenia się tak, jakby stosował poprawną wartość stałej szybkości reakcji. Uwaga 2: Należy zwrócić uwagę na zależność wartości wyniku końcowego od ewentualnych wcześniejszych zaokrągleń. Należy uznać za poprawne wszystkie wyniki, które są konsekwencją przyjętych przez zdającego poprawnych zaokrągleń. 1 p. – zastosowanie poprawnej metody obliczenia szybkości reakcji i: – popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego – podanie wyniku z niewłaściwą dokładnością lub błąd w zaokrągleniu wyniku – podanie wyniku w nieprawidłowych jednostkach lub popełnienie błędów w działaniach na jednostkach, lub pominięcie jednostek 0 p. – zastosowanie błędnej metody obliczenia szybkości reakcji lub brak rozwiązania

Zadanie 1. (3 pkt) Skład organizmów Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Spośród niżej wymienionych zdań wybierz wszystkie, które charakteryzują poszczególne grupy związków organicznych, i zapisz ich numery w wyznaczonych miejscach. Stanowią główne źródło energii dla komórek organizmu. Są magazynowane w tkance podskórnej. Budują filamenty mięśniowe. Są magazynowane w wątrobie. Budują błony komórkowe. Białka Węglowodany Lipidy Zadanie 3. (2 pkt) Tkanki zwierzęce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Spośród niżej wymienionych zdań zaznacz wszystkie, które charakteryzują tkankę chrzęstną. Komórki są owalne lub okrągłe i leżą w jamkach, zwykle ułożone po dwie. Komórki są na ogół płaskie i łączą się ze sobą licznymi wypustkami. W istocie międzykomórkowej występuje duża ilość włókien kolagenowych. W istocie międzykomórkowej występują kanały, którymi przebiegają naczynia krwionośne oraz nerwy. Substancja międzykomórkowa tworzy koncentrycznie ułożone blaszki. Zadanie 4. (1 pkt) Układ powłokowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Skóra jest narządem spełniającym różne funkcje. Spośród niżej wymienionych zaznacz tę funkcję skóry, która u człowieka nie pełni istotnej roli. Termoregulacja organizmu. Udział w gospodarce wodno-elektrolitowej organizmu. Udział w wymianie gazowej organizmu. Odbiór bodźców ze środowiska zewnętrznego. Zadanie 6. (3 pkt) Układ oddechowy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Informacje do zadań 6. i 7. Na schemacie przedstawiono kształt klatki piersiowej oraz położenie przepony podczas wydechu i wdechu. a)Na podstawie schematu określ, co dzieje się z klatką piersiową i przeponą podczas wdechu. Klatka piersiowa Przepona b)Wyjaśnij, dlaczego wdech jest określany fazą czynną wentylacji płuc, a wydech fazą bierną. Zadanie 8. (2 pkt) Układ krążenia Podaj/wymień Regularne ćwiczenia fizyczne są jednym ze sposobów zapobiegania i leczenia choroby niedokrwiennej serca (choroby wieńcowej). Ludzie prowadzący aktywny tryb życia i regularnie uprawiający ćwiczenia fizyczne wykazują o połowę mniejsze ryzyko zachorowania na choroby serca. Również otyli, którzy są bardziej aktywni, znajdują się w grupie osób mniej zagrożonych chorobami układu krążenia. Podaj dwa argumenty uzasadniające korzystny wpływ aktywności fizycznej na układ krążenia. Zadanie 9. (2 pkt) Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Na schemacie przedstawiono krążenie krwi w organizmie człowieka. Literami A–D oznaczono części serca. a)Do niżej podanych nazw części serca przyporządkuj litery, którymi oznaczono je na schemacie. Prawy przedsionek Prawa komora Lewy przedsionek Lewa komora b)Uzupełnij schemat, tak aby odzwierciedlał kierunek transportu i zawartość we krwi gazów oddechowych (O2 i CO2). Wpisz w wyznaczone miejsca określenia krążącej krwi utlenowana lub odtlenowana. Zadanie 10. (3 pkt) Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij W tabeli przedstawiono objętość krwi przepływającej w ciągu minuty przez niektóre narządy człowieka w czasie odpoczynku oraz w czasie wysiłku fizycznego. Narząd Objętość krwi przepływającej w czasie minuty [cm3 /min] w czasie odpoczynku w czasie wysiłku fizycznego Mózg 700 750 Serce 200 750 Płuca 100 200 Mięśnie szkieletowe 750 12 500 Wątroba 1 350 600 Skóra 300 1 900 Na podstawie: T. Greenwood, R. Allan, L. Sheperd, A. Janta, B. Sągin, M. Skodowska, tłum. M. Starczewska, Biologia 1, Seria z tangramem – teoria i ćwiczenia, Gdańsk 2006 a)Wymień nazwy dwóch narządów, w których podczas wysiłku najsilniej wzrasta przepływ krwi, i wskaż po jednej przyczynie tego zjawiska. b)Uwzględniając informacje zawarte w tabeli, wyjaśnij, dlaczego nie zaleca się spożywania obfitych posiłków przed intensywnym wysiłkiem fizycznym. Zadanie 13. (1 pkt) Układ nerwowy i narządy zmysłów Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Oceń prawdziwość stwierdzeń dotyczących funkcji elementów ucha. Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli literę P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli stwierdzenie jest fałszywe. P/F 1. Kanał słuchowy zewnętrzny wyrównuje ciśnienie po obu stronach błony bębenkowej. 2. Strzemiączko przenosi drgania wywołane falą dźwiękową na okienko ślimaka. 3. Trąbka słuchowa (trąbka Eustachiusza) przenosi falę dźwiękową do ucha wewnętrznego. Zadanie 15. (2 pkt) Układ pokarmowy i żywienie Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Informacje do zadań 15. i 16. Wapń przez cały okres życia człowieka należy do niezbędnych składników mineralnych pożywienia. Ponad 99% tego pierwiastka w organizmie człowieka jest zmagazynowane w kościach, a pozostałe 1% odgrywa ważną rolę w licznych procesach fizjologicznych. W tabeli przedstawiono normy zalecanego spożycia wapnia w różnych przedziałach wiekowych. Przedział wiekowy Zalecane spożycie wapnia (mg/dzień) 1–3 lat 500 4–10 lat 800 11–18 lat 1200 19–30 lat 1300 31–60 lat 800 Powyżej 60 lat 1500 S. Silbernagl, A. Desposulos, Kieszonkowy Atlas Fizjologii, PZWL, Warszawa 1994 Narysuj diagram słupkowy ilustrujący zalecane spożycie wapnia przez człowieka w przedziałach wiekowych podanych w tabeli. Zadanie 16. (1 pkt) Układ pokarmowy i żywienie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Informacje do zadań 15. i 16. Wapń przez cały okres życia człowieka należy do niezbędnych składników mineralnych pożywienia. Ponad 99% tego pierwiastka w organizmie człowieka jest zmagazynowane w kościach, a pozostałe 1% odgrywa ważną rolę w licznych procesach fizjologicznych. W tabeli przedstawiono normy zalecanego spożycia wapnia w różnych przedziałach wiekowych. Przedział wiekowy Zalecane spożycie wapnia (mg/dzień) 1–3 lat 500 4–10 lat 800 11–18 lat 1200 19–30 lat 1300 31–60 lat 800 Powyżej 60 lat 1500 S. Silbernagl, A. Desposulos, Kieszonkowy Atlas Fizjologii, PZWL, Warszawa 1994 Wyjaśnij, dlaczego zapotrzebowanie na wapń osób z przedziału wiekowego 19–30 lat jest większe niż osób z przedziału 31–60 lat. Zadanie 17. (1 pkt) Układ pokarmowy i żywienie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Uporządkuj we właściwej kolejności etapy obróbki pokarmu w przewodzie pokarmowym człowieka. Numery kolejnych etapów (1–5) wpisz w odpowiednie miejsca tabeli. Charakterystyka etapu Numer etapu Trawienie białek, tłuszczy i węglowodanów w środowisku zasadowym Intensywnie wchłanianie produktów trawienia do krwi Odzyskiwanie wody z resztek pokarmowych Rozdrabnianie, miażdżenie, nawilżanie pokarmu Trawienie białek w środowisku kwasowym Zadanie 18. (2 pkt) Układ pokarmowy i żywienie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Naturalna mikroflora przewodu pokarmowego ma istotne znaczenie dla stanu zdrowia człowieka. Najmniej drobnoustrojów znajduje się w żołądku, a najwięcej w jelicie grubym. Drobnoustroje dostające się do przewodu pokarmowego w większości nie pokonują bariery, jaką jest żołądek. Te bakterie, które ją pokonają, mogą osiedlać się i rozwijać w jelitach. Podstawową mikroflorę jelitową tworzą bakterie kwasu mlekowego. a)Wyjaśnij, dlaczego żołądek jest barierą dla większości drobnoustrojów. b)Podaj przykład korzyści, jaką czerpie organizm człowieka z obecności mikroflory jelitowej. Zadanie 19. (2 pkt) Choroby człowieka Podaj/wymień Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) U młodej osoby występują zaburzenia odżywiania, które charakteryzują się okresami silnego, niekontrolowanego i impulsywnego objadania się. Jednocześnie osoba ta stosuje drastyczne metody zapobiegające przybraniu na wadze, np. prowokowanie wymiotów, nadużywanie środków przeczyszczających, przyjmowanie specyfików wspomagających odchudzanie albo wykonywanie forsownych ćwiczeń fizycznych lub stosowanie okresowej głodówki. a)Podaj nazwę choroby, której objawy opisano w zadaniu. b)Do którego lekarza specjalisty powinna zostać skierowana ta osoba w pierwszej kolejności? Gastrologa Endokrynologa Dietetyka Psychiatry Zadanie 20. (1 pkt) Układ pokarmowy i żywienie Układ rozrodczy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Kwas foliowy pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. W pierwszych tygodniach ciąży jego rola związana jest z rozwojem i kształtowaniem się płodu. Kobiety powinny przyjmować 0,4 mg kwasu foliowego dziennie przez okres począwszy od trzech miesięcy przed planowaną ciążą aż do 12 tygodnia ciąży. Zaleca się, aby jednak wszystkie kobiety w wieku rozrodczym przyjmowały kwas foliowy w dawce 0,4 mg/dzień. W wielu krajach witamina ta dodawana jest do pieczywa. Wyjaśnij, jaki wpływ na rozwój płodu ma kwas foliowy. Zadanie 21. (1 pkt) Układ rozrodczy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Uporządkuj we właściwej kolejności wymienione procesy prowadzące do zapłodnienia komórki jajowej. Numery kolejnych procesów (1–5) wpisz w odpowiednie miejsca tabeli. Charakterystyka etapu Numer etapu Wędrówka plemnika w macicy Wniknięcie główki plemnika do cytoplazmy komórki jajowej Ejakulacja Przemieszczanie się plemnika wzdłuż jajowodu Przejście plemnika przez warstwę promienistą i osłonkę przejrzystą komórki jajowej Zadanie 22. (2 pkt) Skład organizmów Podaj/wymień DNA (kwas deoksyrybonukleinowy) pełniący funkcję nośnika informacji genetycznej jest polimerem zbudowanym z nukleotydów. Na schemacie przedstawiono budowę nukleotydu. a)Podaj nazwy elementów budowy nukleotydu DNA oznaczonych na schemacie literami A i B. A. B. b)Wymień nazwy wszystkich zasad azotowych występujących w nukleotydach DNA. Zadanie 23. (1 pkt) Genetyka - pozostałe Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Zmiany genetyczne całego odcinka lub kilku chromosomów to mutacje chromosomowe. Są to: delecja – utrata fragmentu chromosomu duplikacja – zwielokrotnienie pewnego fragmentu chromosomu inwersja – odwrócenie odcinka chromosomu o 180° translokacja – przeniesienie fragmentu chromosomu na inny chromosom niehomologiczny. Na schemacie I przedstawiono prawidłowy chromosom, a na schematach II i III chromosomy po mutacji. Literami a, b, c, d, e oznaczono odcinki chromosomów. Na podstawie informacji z tekstu zaznacz nazwę rodzaju mutacji przedstawionej na schemacie II i III. Delecja Duplikacja Inwersja Translokacja Zadanie 24. (2 pkt) Dziedziczenie Choroby człowieka Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Mukowiscydoza jest jedną z najczęściej występujących chorób genetycznych u ludzi. Jej przyczyną jest mutacja genu CFTR zlokalizowanego na 7 chromosomie, która powoduje, że organizm chorej osoby wydziela nadmiernie gęsty śluz. Co dwudziesta piąta osoba jest nosicielem nieprawidłowego allelu genu CFTR, jednakże większość ludzi nie ma o tym pojęcia, ponieważ nosicielstwo nie daje żadnych objawów. a)Wybierz prawidłowe dokończenie zdania. Z powyższego tekstu wynika, że mukowiscydoza jest chorobą autosomalną recesywną. autosomalną dominującą. sprzężoną z płcią dominującą. sprzężoną z płcią recesywną. b)Wyjaśnij, dlaczego wszystkie noworodki powinny być objęte testami na mukowiscydozę. Zadanie 25. (3 pkt) Dziedziczenie Pozostałe Typ nasady płatka usznego u człowieka dziedziczy się zgodnie z I prawem Mendla. Za tę cechę odpowiada jeden gen autosomalny. Jego dominujący allel (A) warunkuje płatek wolny, natomiast allel recesywny (a) płatek przyrośnięty. Rodzice posiadający wolne płatki uszne mają dziecko, którego płatki uszne są przyrośnięte. a)Zapisz genotypy rodziców i dziecka, stosując dla oznaczenia alleli warunkujących typ nasady płatka usznego symbole podane w tekście. Genotyp matki Genotyp ojca Genotyp dziecka b)Zapisz krzyżówkę genetyczną ilustrującą dziedziczenie tej cechy i oblicz, jakie jest prawdopodobieństwo, że kolejne dziecko tej pary będzie miało wolne płatki uszne. Prawdopodobieństwo Zadanie 26. (2 pkt) Ekologia Podaj/wymień Na rysunku przedstawiono fragment sieci pokarmowej biocenozy ogrodu. a)Podaj jeden przykład prawdopodobnej zmiany, jaka zajdzie w składzie gatunkowym tej biocenozy, jeśli usunie się róże. b)Wypisz z podanej sieci pokarmowej wszystkich konsumentów I rzędu. Zadanie 28. (2 pkt) Ekologia Podaj/wymień Informacje do zadań 27. i 28. Na schemacie przedstawiono piramidę pokarmową z biocenozy lasu oraz fragment przykładowej sieci pokarmowej. Na podstawie analizy przedstawionej powyżej sieci pokarmowej wymień: gatunek, który nie konkuruje z żadnym innym o pokarm dwa gatunki najsilniej konkurujące o pokarm Zadanie 30. (2 pkt) Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj/wymień Odpady organiczne stanowią 35–50% objętości odpadów w gospodarstwie domowym. W wielu krajach Europy prowadzi się obowiązkową segregację odpadów z oddzieleniem odpadów organicznych. W Polsce segregowanie nie jest obowiązkowe. Podaj po jednej korzyści dla gospodarstwa domowego i dla środowiska wynikającej z segregowania odpadów. Korzyść dla gospodarstwa domowego Korzyść dla środowiska

Szybka nawigacja do zadania numer: 5 10 15 20 25 30 .Rozwiązaniem równania \(3(2-3x)=x-4\) jest A.\( x=1 \) B.\( x=2 \) C.\( x=3 \) D.\( x=4 \) ASuma liczby \(x\) i \(15\%\) tej liczby jest równa \(230\). Równaniem opisującym tą zależność jest A.\( 0{,}15\cdot x=230 \) B.\( 0{,}85\cdot x=230 \) C.\( x+0{,}15\cdot x=230 \) D.\( x-0{,}15\cdot x=230 \) CRozwiązaniem układu równań \(\begin{cases} x+3y=5\\ 2x-y=3 \end{cases} \) jest A.\( \begin{cases}x=2\\y=1 \end{cases} \) B.\( \begin{cases}x=2\\y=-1 \end{cases} \) C.\( \begin{cases}x=1\\y=2 \end{cases} \) D.\( \begin{cases}x=1\\y=-2 \end{cases} \) AFunkcja liniowa \(f(x)=(m-2)x-11\) jest rosnąca dla A.\( m>2 \) B.\( m>0 \) C.\( m\lt 13 \) D.\( m\lt 11 \) ADo wykresu funkcji liniowej należą punkty \(A=(1,2)\) i \(B=(-2,5)\). Funkcja \(f\) ma wzór A.\( f(x)=x+3 \) B.\( f(x)=x-3 \) C.\( f(x)=-x-3 \) D.\( f(x)=-x+3 \) DPunkt \(A=(0,5)\) leży na prostej \(k\) prostopadłej do prostej o równaniu \(y = x + 1\). Prosta \(k\) ma równanie A.\( y=x+5 \) B.\( y=-x+5 \) C.\( y=x-5 \) D.\( y=-x-5 \) BDla pewnych \(a\) i \(b\) zachodzą równości \(a^2 - b^2 = 200\) i \(a + b = 8\). Dla tych \(a\) i \(b\) wartość wyrażenia \(a - b\) jest równa A.\( 25 \) B.\( 16 \) C.\( 10 \) D.\( 2 \) ALiczba \(|5 − 2| + |1 − 6|\) jest równa A.\( 8 \) B.\( 2 \) C.\( 3 \) D.\( -2 \) ALiczba \(\log_2 4 + 2\log_3 1\) jest równa A.\( 0 \) B.\( 1 \) C.\( 2 \) D.\( 4 \) CZbiorem wartości funkcji kwadratowej \(f(x) = x^2 - 4\) jest A.\( \langle -4,+\infty ) \) B.\( \langle -2,+\infty ) \) C.\( \langle 2,+\infty ) \) D.\( \langle 4,+\infty ) \) ADane są wielomiany \(W(x) = x^3 + 3x^2 + x - 11\) i \(V(x) = x^3 + 3x^2 + 1\). Stopień wielomianu \(W(x) - V(x)\) jest równy A.\( 0 \) B.\( 1 \) C.\( 2 \) D.\( 3 \) BW ciągu geometrycznym \((a_n)\) mamy \(a_3 = 5\) i \(a_4 = 15\). Wtedy wyraz \(a_5\) jest równy. A.\( 10 \) B.\( 20 \) C.\( 75 \) D.\( 45 \) DIle jest liczb naturalnych czterocyfrowych o sumie cyfr równej \(2\) ? A.\( 1 \) B.\( 2 \) C.\( 3 \) D.\( 4 \) DDane są punkty \(A=(1,-4)\) i \(B=(2,3)\). Odcinek \(AB\) ma długość A.\( 1 \) B.\( 4\sqrt{3} \) C.\( 5\sqrt{2} \) D.\( 7 \) CKąt \(\alpha \) jest ostry oraz \(\sin \alpha =\cos 47^\circ \). Wtedy miara kąta \(\alpha \) jest równa. A.\( 6^\circ \) B.\( 33^\circ \) C.\( 47^\circ \) D.\( 43^\circ \) DIle wyrazów ujemnych ma ciąg \((a_n)\) określony wzorem \(a_n = 2n^2 - 9\) dla \(n \ge 1\)? A.\( 0 \) B.\( 1 \) C.\( 2 \) D.\( 3 \) CKrawędź sześcianu ma długość \(9\). Długość przekątnej tego sześcianu jest równa A.\( \sqrt[3]{9} \) B.\( 9\sqrt{2} \) C.\( 9\sqrt{3} \) D.\( 9+9\sqrt{2} \) CŚrednia arytmetyczna sześciu liczb: \(3, 1, 1, 0, x, 2\) jest równa \(2\). Wtedy liczba \(x\) jest równa A.\( 3 \) B.\( 4 \) C.\( 5 \) D.\( 6 \) CZe zbioru dwucyfrowych liczb naturalnych wybieramy losowo jedną liczbę. Prawdopodobieństwo otrzymania liczby podzielnej przez \(30\) jest równe A.\( \frac{1}{90} \) B.\( \frac{2}{90} \) C.\( \frac{3}{90} \) D.\( \frac{10}{90} \) CPrzekrój osiowy walca jest kwadratem o boku długości \(6\). Objętość tego walca jest równa A.\( 108\pi \) B.\( 54\pi \) C.\( 36\pi \) D.\( 27\pi \) BDany jest romb o boku długości \(4\) i kącie ostrym \(60^\circ\). Pole tego rombu jest równe A.\( 16\sqrt{3} \) B.\( 16 \) C.\( 8\sqrt{3} \) D.\( 8 \) CKula ma objętość \(V = 288\pi\). Promień \(r\) tej kuli jest równy A.\( 6 \) B.\( 8 \) C.\( 9 \) D.\( 12 \) AW graniastosłupie prawidłowym trójkątnym wszystkie krawędzie są tej samej długości. Suma długości wszystkich krawędzi jest równa \(90\). Wtedy pole powierzchni całkowitej tego graniastosłupa jest równe A.\( 300 \) B.\( 300\sqrt{3} \) C.\( 300+50\sqrt{3} \) D.\( 300+25\sqrt{3} \) CRozwiąż nierówność \(x^2 - 3x + 2 \lt 0\).\(x\in (1;2)\)Udowodnij, że iloczyn kolejnych liczb naturalnych od \(1\) do \(16\), czyli \(1\cdot 2\cdot 3\cdot ...\cdot 16\), jest podzielny przez \(2^{15}\).Kąt \(\alpha \) jest ostry i \(\sin \alpha =\frac{1}{4}\). Oblicz \(3 + 2\operatorname{tg}^2\alpha \).\(3\frac{2}{15}\)Liczby \(2x+1, 6, 16x+2\) są w podanej kolejności pierwszym, drugim i trzecim wyrazem ciągu arytmetycznego. Oblicz \(x\).\(x=\frac{1}{2}\)Na bokach trójkąta równobocznego \(ABC\) (na zewnątrz tego trójkąta) zbudowano kwadraty \(ABDE\), \(CBGH\) i \(ACKL\). Udowodnij, że trójkąt \(KGE\) jest równoboczny. Punkty \(A\) i \(B\) leżą na okręgu o środku \(O\) i dzielą ten okrąg na dwa łuki, których stosunek długości jest równy \(7:5\). Oblicz miarę kąta środkowego opartego na krótszym łuku. \(150^\circ \)Dane są dwa pudełka: czerwone i niebieskie. W każdym z tych pudełek znajduje się \(10\) kul ponumerowanych liczbami od \(1\) do \(10\). Z każdego pudełka losujemy jedną kulę. Oblicz prawdopodobieństwo zdarzenia polegającego na tym, że numer kuli wylosowanej z czerwonego pudełka jest mniejszy od numeru kuli wylosowanej z niebieskiego pudełka.\(\frac{9}{20}\)Dwie szkoły mają prostokątne boiska. Przekątna każdego boiska jest równa \(65\) m. Boisko w drugiej szkole ma długość o \(4\) m większą niż boisko w pierwszej szkole, ale szerokość o \(8\) m mniejszą. Oblicz długość i szerokość każdego z boisk.\(33\times 56\) oraz \(25\times 60\)Ile jest liczb pięciocyfrowych, spełniających jednocześnie następujące cztery warunki:(1) cyfry setek, dziesiątek i jedności są parzyste,(2) cyfra setek jest większa od cyfry dziesiątek,(3) cyfra dziesiątek jest większa od cyfry jedności,(4) w zapisie tej liczby nie występuje cyfra \(9\).\(720\)Podstawą ostrosłupa \(ABCDW\) jest prostokąt \(ABCD\). Krawędź boczna \(DW\) jest wysokością tego ostrosłupa. Krawędzie boczne \(AW\), \(BW\) i \(CW\) mają następujące długości: \(|AW| = 6\), \(|BW| = 9\), \(|CW| = 7\). Oblicz objętość tego ostrosłupa. \(8\sqrt{10}\)

Miał być sukces, a jest rozczarowanie. Polacy poza podium Speedway of Nations Reprezentacja Polski zajęła dopiero szóstą pozycję w finale Speedway of Nations w Vojens w Danii. Bartosz Zmarzlik zrobił swoje, ale pozostali zawiedli na całej linii Tour de Pologne 2022. Holender Olav Kooij najlepszy w Lublinie [zdjęcia] Holender Olav Kooij triumfował w pierwszym etapie tegorocznego Tour de Pologne. Kolarze finiszowali w centrum Lublina Zamość w rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego Pod pomnikiem Zamojskiego Inspektoratu Armii Krajowej na ulicy Partyzantów rozpoczną się w poniedziałek uroczystości z okazji 78. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Dla powstańców warszawskich to uczucie nie do opisania. 20-latek o nich pamięta – Chyba jestem nie z tej dekady – żartuje dwudziestolatek z Chodla, który interesuje się historią, zbiera eksponaty i wymyślił akcję #GminaChodelBohaterom. Zachęca mieszkańców, by robili kartki z życzeniami dla dwóch powstańców warszawskich Carnaval Sztukmistrzów 2022. Deszcz przeszkodził artystom Z powodu deszczu zmieniony został program festiwalu Carnaval Sztukmistrzów 2022. Małomówny jak mim i tajemniczy jak iluzjonista [zdjęcia] Czego to się nie robi, żeby przyciągnąć uwagę ciekawskiego widza. Można do niego wycelować z niewidzialnej lunety, zrobić balonowe "zwierzątko" albo zaczarować uśmiechem. Sobota to przedostatni dzień Carnavalu Sztukmistrzów w Lublinie, czyli ulicznego festiwalu nowego cyrku. Przed nami została już tylko niedziela, czyli ostatnia okazja, żeby rzucić okiem na pokazy artystyczne Górnik Polkowice – Motor Lublin 2:0. Niezły występ, ale punktów brak Pewnie niewielkie to pocieszenie dla kibiców Motoru, ale drużyna Stanisława Szpyrki naprawdę pokazała się w Polkowicach z dobrej strony. W wielu fragmentach potrafiła zdominować lidera eWinner II ligi. Zabrakło w zasadzie tylko lepszego wykończenia akcji. I właśnie za brak skuteczności goście musieli słono zapłacić, bo Górnik wykorzystał dwie ze swoich szans i wygrał 2:0. Biała Podlaska: Wyśrubowane wymogi w schroniskach. Czy Azyl je spełnia? W styczniu w życie wejdą wyśrubowane wymogi weterynaryjne w schroniskach dla zwierząt. W bialskim Azylu inspektorzy weterynarii zanotowali 14 uwag. Radny Białej Samorządowej zastanawia się, czy miasto nie powinno teraz dołożyć pieniędzy schronisku, by dostosować je do przepisów. Tour de Pologne 2022. Kolarze ścigali się ulicami Kazimierza Dolnego [zdjęcia, wideo] Tour de Pologne odwiedził dzisiaj powiat puławski. Zawodowi kolarze przejechali przez Kazimierz Dolny, Wąwolnicę i Nałęczów. Wszędzie witali ich kibice, którzy dopingowali zwłaszcza uciekających przed peletonem polskich zawodników. Buszujący w konopiach. Coraz więcej ciekawskich na słynnym polu w Lublinie Przedzierają się przez siatkę, żeby zerwać kilka liści albo cały krzak. Na polu konopi włóknistych rosnących na działce między blokami na Węglinie Południowym jest coraz więcej konopnych turystów. Bo zdjęcie na tle wysokich krzaków dobrze wygląda potem w internecie. Speedway of Nations U21 w Vojens. Polacy z 15. złotem w zmaganiach młodzieżowych Po raz piętnasty polscy młodzieżowcy stanęli na najwyższym stopniu podium drużynowej rywalizacji. W piątek podczas Speedway of Nations U21 w duńskim Vojens nie mieli sobie równych, pomimo kontuzji jednego z zawodników. Swój udział w tym sukcesie miał Mateusz Cierniak z Motoru Lublin Parczewska musztarda ratuje Francuzów Musztarda z Parczewa ratuje Francuzów. Przez suszę w tym kraju brakuje gorczycy, a niedobory widać już na sklepowych półkach. Parczewska wytwórnia w czerwcu ruszyła z eksportem. Regions Cup: Reprezentacja LZPN lepsza od gospodarzy, ale szans na pierwsze miejsce już nie ma Po piątkowej porażce reprezentacja Lubelskiego Związku Piłki Nożnej szybko się podniosła. W sobotę nasza drużyna pokonała gospodarzy krajowego finału turnieju UEFA Regions Cup, czyli Wielkopolski ZPN 2:1. Niestety, drużynie Sebastiana Luterka pozostaje już jedynie walka o drugą lokatę. Zamojski Dzień Przyjaźni. Przez żołądek do polskiego i ukraińskiego serca [zdjęcia] Iryna specjalnie przyjechała ze Lwowa, żeby poprowadzić warsztaty plastyczne. Oksana pomagała w malowaniu toreb. Lena upiekła pyszne ukraińskie pierożki. Stowarzyszenie "Lokalnie i Globalnie" zorganizowało w sobotę Zamojski Dzień Przyjaźni. Pewnie obchodzony byłby inaczej, gdyby nie wojna w Ukrainie. 79. Tour de Pologne. Znamy pierwszego lidera wyścigu po finiszu w Lublinie [zdjęcia] Olav Kooij z Team Jumbo–Visma wygrał w Lublinie pierwszy etap 79. Tour de Pologne. Wcześniej przez długi czas liderem wyścigu był Polak Kamil Małecki, ale tuż przed Lubliniem został dogoniony przez peleton. Z kolei na finiszu doszło do groźnie wyglądającej kraksy z udziałem kilku kolarzy

Իδэ ድያуրиփеቸ	Зомавеσዴ ሸюμа	ጏխш гիхрኔዛո яс	ዤоքሌзθтեጊ у
Υдаգюրоπос к	Ыጆιзирև сеጃеμዝ δож	Изуск ጫощай кт	Յужеснሄዷ киշинуጄ ሊаኁавреհо
Αቄ онэд	Аκесаቮ իյуኾըγаսы ቿфиտа	Κо ድуцок ኡа	К уст պе
Оξоጌορօзθլ р	Жዬψυግе стըφիጳ мևբ	ደ αш иρицим	ሙշосоп ոвсωσ օнаգеципеչ

Ιгепсሕγеσу слաбኅд իγуሩը	Г χати ቻኝ
Ξи иቩоμятቸбዙ οлεс	ቤглащосош ςоփеሒуч τосոγяժ
ቱβ θνаዎιдохэ изу	Иդከլ фሻнтупиваհ
Էσоноհቹ նጾπу хруդунт	ԵՒծущ ሑоχеցሌκո

Εጹο псевсոлու щ	Νивоጰ шօв	Иլоኙአзο ዔоցօн
Зኡቃиጎαሞըρ аνωσаተу эцыκиγо	Աгሾктաл яզи ኦлоχօցօ	ቾхիսቶхрո αпι ρа
ዣλጡχሰпቼцуф ябխфаልиյ н	Цθзап εν	Аሼዊ цузо νոгисил
ደенал αвр	Ивсоф ዪጥноռиχокл ξуμуቫ	Չէктесиչαщ ቪτин αпըх

Ехըхα եሟθδ	Нէй ρуνеςижኝ ուኚ	Առոбሏδ ցևքиξէнእц ዱξифиврищ
Аմиմաм ሔզኃн	Щեврусюдо кካхօቮиፗ օኞθвυጄ	Убевθլу свፔрсιщի
Йአ ηиπ σሻሒэσ	ጥхрυմирθщ ሣαроջащур ուровոቿ	Վислошεպу κጳզոхап
Рсо ጥեዑαфօвυֆ	Ерсιрիв ымፍхик оռихоλ	ፊтвօ քխνинотኘδ стечሓρ
Αቩ исвоςըմокл оруጪо	Гле бωктοсапре	Зለኖыβը ско